poniedziałek, 7 października 2013

Sprawy gospodarcze cz. 2 październik 1911

  

    5 października socjaldemokratyczna partia zorganizowała na placu Blichowy zgromadzenie, które w pochodzie przemaszerowało do Białej. Kiedy inne gazety szacowały zebranych na ok. 5 tysięcy „Ślązak” ocenił, iż było ich, aż 15 tysięcy.!? Podobnie jak na zebraniu pobożnych socjalistów tak i tu winą obarczono rząd i kartele, a Socyalista Arbeitel (...) w końcu żądał w imieniu głodnych wolny dowóz mięsa argentyńskiego i zniesienie drożyzny.

    Rada miejska w Białej nie była wstanie zatrzymać drożyznę, postanowiła jednak poprawić nieco dolę robotniczą, poprzez podniesienie ich higieny. Temu celowi miała służyć przyjęta 21 października uchwała, o tym, że miasto przejmie łaźnie. Właściciel postanowił odsprzedać je miastu za 100.000 Koron. Na wniosek radnego p. Jaworka postanowiono, że z dniem objęcia t.j. 2 grudnia zakład ma nosić nazwę: Łazienki miejskie. Ceny kąpieli: I klasa 1k 20 h, II klasa 80 h, III klasa 30 h. Robotnicy otrzymują zniżenie, t.j. dwie kąpiele (kabina o 2 wannach) za jedną kartę.
    Gazety zwracają również uwagę na powiązanie działalności narodowej z produkcyjną i handlową. Handel jest u nas, ale nie jest nasz; przemysł prawie nie istnieje i nie wnet będziemy się mogli pochwalić owocami na tęm polu, ten zaś co istnieje, znajduje się w obcych rękach. Wzajemna zależność wszystkich gałęzi gospodarstwa narodowe­go jest wielka, największe powinowactwo zachodzi jednak między przemysłem a han­dlem; chcąc podnieść przemysł, trzeba bezwarunkowo zawładnąć handlem.
Trzeba stworzyć własny handel, któ­ryby popierał produkcyę przemysłową, kra­jową, dziś bowiem sklepy, w których się zaopatrujemy, zasypują nas obcymi fabry­katami, wiedeńskimi, pruskimi. Mówimy o bojkocie towarów pruskich, zawiązują się specyalne komitety, proszą kupców, aby pruskich towarów nie sprowadzali, a wszystko na darmo. W Białej trudno się dopytać o zapałki galicyjskie, a czernidła krajowego, cukru przeworskiego ze świecą znajdzie, wszystko fabrykaty niemieckie, choć w powiecie jest 70 tyś. 988 Polaków t. z. 83%.




    Składnice Kółek rolniczych oprócz zy­sków pieniężnych jakie przynoszą udzia­łowcom i kupującym, spełniają w kraju to zadanie popierania produkcyi krajowej. Przez składnice zaznajamiają się szersze warstwy społeczeństwa z handlem i prze­mysłem. One otwierają naszemu społe­czeństwu oczy na te ważne gałęzie pracy, dotąd przez nas lekceważone. Składnice uczą nas handlu, powoli przyzwyczajają społeczeństwo nasze do nowych zajęć, od­rywając je od karyery urzędniczej, która tak u nas dominuje. W podobnym duchu mówiono na spotkaniu 4 października w auli seminarium nauczycielskiego w Białej. Ten kierunek pracy uznać musimy za niezmiernie ważny, bo ziemia usuwa się nam z pod nóg, bo wróg nieproszony wchodzi do gniazda naszego i usiłuje zepchnąć nas do roli niewolnika, a narzuceniem obcej kultury chce nas opanować.  Idee powołania składnicy poparli mieszkańcy Komorowic na zebraniu gminnym 24 września i zadeklarowali na wejście sumę 200 koron. 400 koron zadeklarowali mieszkańcy ze Straconki na zebraniu 8 października. Mieszkańcy Wilkowic 400 koron i podobnie mieszkańcy Rybarzowic. Tam jednak doszło do zgrzytu, bowiem apel o wsparcie  domu polskiego w Bielsku na Blichu popsuł poseł Dobija, który wystąpił z za­rzutami, mającymi podkład osobisty, skarżył się, że jego nie poinformowano o zmia­nie zarządu Spółki i że go nikt nie zapra­sza na zebrania w tej sprawie. Przypomnijmy, że poseł Dobija, podczas ostatnich wyborów dokonał kilka wolt politycznych i znalazł się na regionalnej „bocznicy” ruchu politycznego. Z tego powodu jak pisze redakcja: Dostał jednak odprawę, że to on właśnie jako po­seł ma obowiązek przyjść do ludu i dowie­dzieć się potrzebach narodowych! Wszy­stkie pochwały jakich sobie poseł nie szczędził, były przez słuchaczy przyjęte z ironią, bo regulacye wielkie potoków urzą­dza p. Dobija, by mieć zyski za dostawy, przystanek zaś w Białej to nie dzieło jego tylko śp. księdza Stojałowskiego i ministra kolejowego Dr. Głąbińskiego. Inicjatywę powstania składnicy poparli również 15 października mieszkańcy Mazańcowic. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz